CHRUŚCIEL (TIEDMANNSDORF), PIÓRKOWO (FÖDERSDORF), TRĄBKI (KL. TROMP)

Obręb ewidencyjny Chruściel (Tiedmannsdorf) położony jest na Warmii, w powiecie braniewskim, w zachodniej części gminy Płoskinia, na Równinie Warmińskiej, nad Jeziorem Pierzchalskim- zbiorniku retencyjnym na rzece Pasłęce. W skład obrębu wchodzą miejscowości: Chruściel, Piórkowo i Trąbki.

Miejscowość Chruściel została założona w XIII w., gdy w 1296 r. biskup Henryk I Fleming nadał rycerzowi Rupertowi 100 łanów lasu. Rupert założył tu dwie wsie: Chruściel i Piórkowo. Dokument lokacyjny został nadany na początku XIV w., a po roku 1350 i 1486 miejscowość została wykupiona przez biskupów. W 1527 r., po wcześniejszym opustoszeniu wsi, ponownego zasiedlenia dokonał Maurycy Ferber.

Kościół parafialny pw. Trójcy Świętej w Chruścielu

Pierwszy kościół w Chruścielu powstał wkrótce po 1296 r. i prawdopodobnie była to konstrukcja drewniana. Przed 1528 r. stanął tu kościół szkieletowy, który w 1528 r. konsekrował biskup Marcin Kromer. W roku 1717, ze względu na zły stan kościoła, został on rozebrany.

Obecny kościół pw. Trójcy Świętej w Chruścielu konsekrowany był w 1721 r. i został zbudowany przez mistrza murarskiego Tobiasza Schlatera w latach 1719-1721. W latach 1925-1927 świątynię odnowiono, przedłużono w kierunku wschodnim i zbudowano niską wieżę.

Kościół pw. Trójcy Świętej zlokalizowany po zachodniej stronie głównej drogi to konstrukcja murowana z czerwonej cegły, zbudowana na planie prostokąta, jednonawowa, orientowana, z wydzielonym, wąskim prezbiterium, z niską, przylegającą do zachodniego szczytu, oszalowaną pionowo deskami wieżą wtopioną w dach, którą wieńczy kula z chorągiewką wskazującą rok 1925. Na przylegającym do wieży szczycie znajduje się chorągiewka z datą 1719 r. Do strony północnej korpusu dobudowana jest kruchta, a do prezbiterium zakrystia. Korpus, prezbiterium i wieża nakryte są dachami dwuspadowymi.

We wnętrzu, kolebkowy i spłaszczony sufit przykrywają polichromie z ok. 1730 r. wykonane przez Gotfryda Ganehla z Braniewa, przedstawiające między innymi sceny Wniebowzięcia N.M.P. i Koronacji, św. Hieronima, św. Augustyna oraz 6 medalionów z popiersiami ewangelistów.

Ołtarz główny pochodzi z końca XVII w. i zawiera rzeźby św. Jana od Krzyża, św. Wojciecha, św. Marka, św. Łukasza oraz obrazy Koronacji N.M.P. i św. Antoniego koronowanego przez Dzieciątko Jezus. Ołtarze boczne pochodzą z ok. 1660 r. i zawierają rzeźby: św. Barbary, św. Katarzyny, św. Jana Ewangelisty i św. Marii Magdaleny oraz obrazy św. Józefa, Opłakiwania Chrystusa i Chrystusa niosącego krzyż. Ambona pochodzi z ok. 1630 r. z dekoracją i baldachimem z lat 1720-1730. Na chórze widnieje 1721 r. i herb Pilawy odnoszący się do biskupa Teodora Potockiego. Prospekt organowy jest z II poł. XVIII w. Z ok. 1700 r. pochodzi Grupa Tęczowa.

Do północnej strony kościoła przylega cmentarz z dominującym pomnikiem ofiar I wojny światowej.

Kapliczki w Chruścielu

• przy głównej drodze, w centrum wsi- nieotynkowana, z dachem dwuspadowym;
• przy głównej drodze, w centrum wsi- otynkowana, z dachem czterospadowym;
• w zachodniej części wsi, otynkowana, z dachem dwuspadowym;
• przy głównej drodze, w północnej części wsi, nieotynkowana, z dachem dwuspadowym.

Źródła:

• openstreetmap.org,
• maps.mapywig.org,
• geoserwis.gdos.gov.pl,
• geoportal.gov.pl,
• bdl.stat.gov.pl,
• zabytek.gov.pl,
• nid.pl/rejestr-zabytkow,
• informacje umieszczone na terenie miejscowości,
• Przewodnik po zabytkowaych kościołach północnej Warmii- Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978 r.,
• zdjęcia z własnej kolekcji.

• Powrót do poprzedniej strony.

WARTO ZOBACZYĆ