GĄGŁAWKI (GANGLAU), GRADA (GRADDA)

Obręb ewidencyjny Gągławki (Ganglau) położony jest na Warmii, w powiecie olsztyńskim, w środkowej części gminy Stawiguda, nad jeziorami: Gągławskim, Kluką Małą i Kluką Dużą, na Pojezierzu Olsztyńskim i Równinie Olsztyńskiej. W skład obrębu wchodzą miejscowości: Gągławki i Grada (osada leśna).

Miejscowość Gągławki została założona w XIV w., a dokument lokacyjny na 10 włók, 23 maja 1348 r. nadała kapituła warmińska.

Dwór w Gągławkach

Dwór w Gągławkach został zbudowany na przełomie XVIII/XIX w. Jest to budowla murowana, parterowa, wyremontowana, z niefortunnymi przeróbkami. Dookoła znajdują się odnowione i będące w ruinie zabudowania gospodarcze.

Majątek w Gągławkach początkowo należał do kapituły warmińskiej. W akcie lokacyjnym z 1348 r. ziemie przydzielono pięciu pruskim braciom o imionach: Glandem, Tulekoyen, Sausangen, Mecruten i Golti. W XVII i XVIII w. dobra należały do polskiej rodziny Gadlawskich, a następnie do węgierskiego rodu Kalnassych. Pod koniec XVIII w. osiedliła się tu rodzina von Carnevalli, a w XIX w. rodzina Drzymałów. W latach 1883-1923 majątek przejęła rodzina von Bercken. Fedor von Bercken (1837-1913) to pruski generał porucznik, który po przejściu w 1891 r. na emeryturę, aż do śmierci zarządzał całym majątkiem. Następnie majątek przeszedł w posiadanie rodu von Wendtke, a w latach 1926-1945 rodzeństwa Graw.

Po wschodniej stronie Jeziora Gągławskiego, w niewielkiej odległości od drogi znajduje się grobowiec ufundowany przez ostatnich właścicieli, a konkretnie przez Józefa Grawa. Budowla jest niszczona- posiada złamany, metalowy krzyż i współczesne napisy.

Źródła:

• openstreetmap.org,
• igrek.amzp.pl,
• geoserwis.gdos.gov.pl,
• geoportal.gov.pl,
• bdl.stat.gov.pl,
• informacje umieszczone na terenie miejscowości,
• ks. W. Barczewski- Geografia polskiej Warmii,
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom II, 507,
• leksykonkultury.ceik.eu,
• polskiezabytki.pl,
• polskaniezwykla.pl,
• zdjęcia z własnej kolekcji.

• Powrót do poprzedniej strony.

WARTO ZOBACZYĆ